Zapalenie wyrostka robaczkowego to powszechna sytuacja wymagająca natychmiastowej interwencji medycznej. Szacuje się, że w ciągu życia występuje ono u 7-10% populacji. Oznacza to, że jest stosunkowo częstym zjawiskiem. Warto zatem już dziś znać podstawowe przyczyny i objawy zapalenia wyrostka robaczkowego – w końcu prędzej czy później może dotyczyć każdego z nas.
Czym tak naprawdę jest wyrostek robaczkowy?
Wyrostek robaczkowy znany jest również jako ślepa kiszka. Stanowi ślepą część przewodu pokarmowego, a dokładnie ślepy uchyłek kątnicy. Odchodzi on od będącej częścią jelita grubego kątnicy, przez co zalegać tam masy kałowe. Ma długość 8-20 cm oraz szerokość 3-7 mm. Jego funkcje nie są w pełni zrozumiałe, dlatego sądzono, że jest całkowicie bezużyteczny. A czy na pewno? Na podstawie przeprowadzonych badań można sądzić, że odgrywa on dość ważną rolę w procesach endokrynologicznych, a także wpływa na naszą odporność. Szacuje się, że pomaga w uporządkowaniu mikroflory jelitowej. Aczkolwiek nie ma co ukrywać – nie jest to ważny narząd i można bez niego normalnie funkcjonować. Właśnie dlatego, gdy tylko podejrzewa się zapalenie wyrostka robaczkowego. Wówczas przeprowadza się operację, gdyż bez niej istnieje ryzyko poważnych konsekwencji, a nawet śmierci. A co odpowiada za rozwijanie się tego stanu?
Jakie są przyczyny zapalenia wyrostka robaczkowego?
Zapalenie wyrostka robaczkowego to schorzenie, którego przyczyna nie jest jednoznaczna. Szacuje się, że istnieje wiele czynników, które mogą sprzyjać rozwijaniu się tego stanu. Za główną uważa się zatkanie wyrostka. Odpowiada za to kał lub ciało obce, które się tam dostało. Do innych przyczyn zaliczyć można:
- bakterie, takie jak enterokoki, Escherichia coli czy obecność jakichkolwiek pasożytów,
- skurcz naczyń zasilających narząd krwią,
- skłonność do zaparć, słaba perystaltyka jelit czy obniżona odporność,
- ciągły stres, przejadanie się, brak włókien roślinnych w żywności dla ludzi czy witamin,
- przesuwanie się wyrostka robaczkowego z powodu urazów, w czasie ciąży czy powiększenie macicy.
Najczęstsze symptomy zapalenia wyrostka robaczkowego
Najważniejszym, a zarazem najbardziej charakterystycznym objawem wskazującym na zapalenie wyrostka robaczkowego jest silny ból brzucha. Nie występuje on w jednym miejscu, a ciągle się przemieszcza. Początkowo dotyczy on nadbrzusza lub okolic pępka, jednak po pewnym czasie zaczyna pojawiać się w okolicy prawego dołu biodrowego. Wynika to z trzewnego charakteru. Pojawia się także podwyższona temperatura ciała oraz przyspieszone tętno. W zależności od sytuacji, do innych objawów można zaliczyć również:
- bolesność uciskową w punkcie McBurneya (umiejscowiony w ⅓ lub ½ odległości między przednim górnym prawym kolanem kości biodrowej a pępkiem),
- objaw Blumberga, który charakteryzuje się brakiem lub słabą bolesnością podczas powolnego i delikatnego naciskania powłok brzusznych,
- objawy Jaworskiego, który oceniany jest, gdy chory w pozycji leżącej podnosi prawą nogę do górny i podczas wywierania nacisku na okolice wyrostka robaczkowego przy opuszczonej nodze, pojawia się ból,
- objaw Rovsinga, który polega na pojawieniu się bólu w okolicy prawego dołu biodrowego po naciśnięciu ułożoną prostopadle dłonią okolicy lewego dołu biodrowego.
W przypadku przewlekłego zapalenia wyrostka robaczkowego pojawiają się problemy z wypróżnianiem, spadek apetytu czy ogólne, złe samopoczucie.
Pierwsza pomoc przy zapaleniu wyrostka robaczkowego
Zapalenie wyrostka robaczkowego wymaga natychmiastowego udania się po pomoc do szpitala. W przypadku pojawienia się ataku wyrostka musimy wezwać pogotowie i ograniczyć samodzielne poruszanie się. Grozi to uszkodzeniem bańki ropnej, która może pęknąć i uszkodzić jamę brzuszną. Jednak zanim karetka dotrze do nas lub do osoby poszkodowanej, to należy udzielić pierwszej pomocy. Wygląda ona następująco:
- wezwanie pomocy – jeśli prędzej tego nie zrobiliśmy,
- unikanie stosowania leków przeciwbólowych – może to być trudne, w końcu odczuwany ból jest ogromny, jednak mogą one umożliwić lekarzom postawienie prawidłowej diagnozy oraz stopnia uszkodzenia narządów jamy brzusznej,
- niespożywanie jakichkolwiek pokarmów lub płynów,
- unikanie czynności związanej z nakładaniem na miejsce urazu poduszki grzewczej – ciepło nasila procesy zapalne i może prowadzić do pęknięcia wyrostka,
- położyć się w pozycji leżącej, monitorować swoje samopoczucie oraz na bieżąco informować lekarza o swoim stanie.
Operacja wyrostka robaczkowego – na czym polega?
Appendektomia, czyli operacja wyrostka robaczkowego, jest w dzisiejszych czasach wykonana dość często. Odbywa się pod znieczuleniem ogólnym oraz jest całkowicie bezpieczna. Powikłania zdarzają się niezwykle rzadko, a śmiertelność wynosi zaledwie 0,1%. Wyróżnia się tutaj dwie metody, do których zalicza się:
- metoda klasyczna – chirurg otwiera jamę brzuszną cięciem naprzemiennym, wycina wyrostek i zszywa pacjenta,
- metoda laparoskopowa – do jamy brzusznej, przez pępek wprowadza się pierwszy trokar (kolejne dwa wprowadza się tak, aby utworzyły wierzchołki trójkąta rozwartokątnego) i z pomocą kamery odnajduje wyrostek robaczkowy, następnie podwiązuje się go, odcina, a rany zamyka pojedynczymi szwami.
Postępowanie pooperacyjne obejmuje płynoterapię, leczenie przeciwbólowe i antybiotykoterapię. Chory pozostaje na czczo do powrotu perystaltyki, czyli 1-3 dni. Następnie należy codziennie dbać o ranę pozabiegową, przestrzeganie diety lekkostrawnej i unikanie wysiłku fizycznego. Pełna rekonwalescencja trawa zazwyczaj 2 tygodnie i w tym czasie warto odpoczywać. Policzmy zatem na wygodnym łóżku, które jest wyposażone w materac Tarnów dostępny w sklepie internetowym hilding.pl oraz sleepinghouse.pl. Unikajmy dźwigania ciężkich przedmiotów, biegania czy innych czynności powodujących zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej. Kontrola ma miejsce ok. 1,5 tygodnia po operacji i w tym czasie zdejmowane są szwy.
Zapalenie wyrostka robaczkowego to schorzenie, które może zaskoczyć każdego z nas. Nic zatem dziwnego, że rozumienie jego przyczyn i objawów to klucz do szybkiego rozpoznania i skutecznego leczenia.